κερδαίνω
κερδαλέη-ῆκερδαίνω (f.
κερδανῶ [ᾰ], ao. 1
ἐκέρδανα [δᾱ], pf.
κεκέρδηκα ou
κεκέρδαγκα)
1 gagner, faire un gain,
un profit, abs. Dém. 1121, 26 ;
τι, Hdt.
4, 152 ; Pd.
I. 5, 33 ;
Ar. Nub.
259 ; Plat.
Rsp. 343e, faire qqe profit,
gagner qqe ch. ; κακά, Hés. O. 350, faire un gain déshonnête ; ἔκ τινος, Hdt. 4, 152 ; ἀπό τινος,
Xén. Mem.
2, 9, 4 ; παρά
τινος, Lys. 158, 28 ; πρός τινος,
Soph. Tr.
191, tirer un profit de qqe ch.
ou de qqn ; τι κ.
τινί, Hdt. 8,
60 ; Eschl. Ag. 1301 ; Eur. H.f. 604 ; gagner qqe ch. par (la fuite, etc.) ; avec un dat. accompagné
d’un part. : Μεγάροισι κερδανέομεν
περιεοῦσι, Hdt. 8, 60, nous gagnerons que Mégare sera sauvé ;
κέρδος κ. Soph.
O.R. 889,
faire un gain ; avec un part.
πολεμοῦντες οὐ κερδαίνομεν, Ar. Av. 1591, nous ne gagnons rien à batailler ;
avec ὅτι,
Hpc. Art.
812, gagner que, etc. ; τὸ κερδαίνειν,
Thc. 2, 44, la
poursuite du gain, p. opp. à τὸ τιμᾶσθαι ||
2 ironiq. gagner, en parl. de choses
fâcheuses : δάκρυα,
Eur. Hec.
518, gagner à qqe ch. des larmes ;
cf. Xén.
Ap. 91 ;
Arstt. Nic.
5, 4 ; NT.
Ap. 27, 21,
etc. ||
3 faire l’économie de,
s’épargner à soi-même : τι,
Anth. 10, 59 ;
DL. 7, 14, qqe
désagrément ||
E Fut. ion. κερδανέω,
Hdt. 1, 35,
etc. ; f.
réc. κερδήσω,
Anth. 9, 390.
Ao. ion. et épq. ἐκέρδηνα, Hom. Ep. 14, 6 ; Hdt. 8, 5 ; autre ao. ion. ἐκέρδησα,
Hdt. 4, 152.
Pf. κεκέρδαγκα,
DC. 53, 5 ;
κεκέρδακα, A.
Tat. 5, 25. Pass. ao. part. κερδανθείς,
Philod. 22 ;
pf. part. κεκερδημένος, Jos.
A.J. 78, 6, 5.
Moy. f. κερδήσομαι, Hdt.
3, 72.
Étym.
κέρδος.